...

...

Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Είμαστε χώρα διεφθαρμένη; - Το DΝΑ της ατέρμονης χρεοκοπίας

Του Γιώργη Γιατρομανωλάκη*

Όταν ο αξιότιμος αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως ομολόγησε, με τη γνωστή ανέξοδη παρρησία, ότι «τα λεφτά τα φάγαμε όλοι μαζί ακολουθώντας μια πρακτική αθλιότητας, εξαγοράς και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος», περιέγραφε, από την πλευρά του, αυτό που λίγες μέρες μετά μάθαμε και από επίσημα ευρωπαϊκά χείλη: όλοι γνώριζαν πόσο άρρωστη ήταν η ελληνική οικονομία και όλοι έκαναν τους ανήξερους.

Είμαστε χώρα διεφθαρμένη; - Οι Δημοκρατίες της μίζας

Του Νίκου Μαραντζίδη*

Χρόνια τώρα, πολλοί κάτοικοι αυτής της χώρας, ακούγοντας τη συζήτηση περί διαφθοράς, αναρωτιούνται αν μόνο η Ελλάδα από όλες τις ανεπτυγμένες δυτικές δημοκρατίες μαστίζεται από αυτό το πρόβλημα. Στους υπόλοιπους, η διαφθορά είναι μια άγνωστη λέξη; Πρόκειται, δηλαδή, για ένα ακόμη γνώρισμα του ελληνικού παράδοξου;

Είμαστε χώρα διεφθαρμένη; - Έτσι είναι εάν έτσι...νομίζουν

Του Κωνσταντίνου Τσουκαλά*

Μπορεί μια ολόκληρη χώρα να είναι διεφθαρμένη; Ως πολιτικό ταυτόχρονα και ρητορικό, το ερώτημα δεν έχει απάντηση. Αν οι ρητορείες δεν διαψεύδονται ούτε επιβεβαιώνονται, οι πολιτικές αποφάνσεις υποκρύπτουν ανομολόγητα μελήματα και άρρητες σκοπιμότητες. Με αυτή την έννοια, και άσχετα με τον άπρεπο και αυτόχρημα προσβλητικό χαρακτήρα του, ο χαρακτηρισμός μιας χώρας ως διεφθαρμένης αποκαλύπτει ελάχιστα για την ίδια τη χώρα. Αλλά αποκαλύπτει ίσως πολλά για τη συγκυρία μέσα στην οποία αυτό το ερώτημα εκφέρεται και για τους στόχους που μέσα από αυτό επιδιώκονται.

Η ισότητα, θύμα της «προόδου»

Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ

Marco Revelli
Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα της εισήγησης του Μάρκο Ρεβέλι, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Orientale του Τορίνο, στο Φεστιβάλ του Δικαίου που έγινε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην Πιατσέντσα με θέμα. «Ανισότητες». 
Η ισότητα υπήρξε η μεγάλη πολιτισμική και πολιτική κινητήρια δύναμη της νεωτερικότητας. Από τη διαπίστωση της φυσικής ισότητας των ανθρώπων ξεκίνησε η πολιτική νεωτερικότητα, με την ιδέα του κοινωνικού συμβολαίου, της ισονομίας, των ατομικών, πολιτικών και έπειτα κοινωνικών δικαιωμάτων.

Η Ευρώπη σε εποχή λιτότητας

Toυ Λουκά Tσούκαλη*

Οι κρίσεις αλλάζουν συνήθως τα δεδομένα και τις όποιες ισορροπίες προϋπήρχαν. Αυτό θα συμβεί και με την κρίση του ευρώ, η οποία ανέδειξε τα εσωτερικά προβλήματα και τις έντονες φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της Ευρωζώνης. Μερικοί πολιτικά αφελείς, ή που απλώς μπέρδευαν τις επιθυμίες τους με την πραγματικότητα, νόμισαν ότι έφτασε το τέλος του ευρώ. Προφανώς δεν κατάλαβαν το μέγεθος του πολιτικού κεφαλαίου που είχαν επενδύσει οι Ευρωπαίοι στο κοινό νόμισμα. Ετσι, έχασαν τα χρήματα που στοιχημάτισαν.

Οι μετανάστες και η έλλειψη ρεαλισμού

Της ΣΕΒΑΣΤΗΣ ΤΡΟΥΜΠΕΤΑ*

Zygmunt Bauman
Οι θεσμικοί εκπρόσωποι που αρνούνται να συνομιλήσουν με τους απεργούς πείνας τούς αντιμετωπίζουν ως συστατικό μιας ομοιόμορφης μάζας «λαθρομεταναστών», με ό,τι αυτός ο όρος επισυνάπτει στη στερεότυπη εικόνα των παραβατών και εξαθλιωμένων εισβολέων. 
Εν τούτοις οι 300 απεργοί πείνας έχουν ένα συγκεκριμένο προφίλ και μια συγκεκριμένη σχέση με την ελληνική κοινωνία: Είναι άνδρες νεαρής ηλικίας, κατά πλειοψηφία κατάγονται από τις χώρες του Μαγκρέμπ, ζουν και εργάζονται ανασφάλιστοι για σειρά ετών στην Ελλάδα, έχουν υποβάλει αιτήσεις για παροχή άδειας παραμονής και εργασίας, χωρίς επιτυχία μέχρι στιγμής.

Περί δογμάτων εξωτερικής πολιτικής

Του Θεόδωρου Κουλουμπή*

Προσφάτως έχει ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση σχετικά με το «δόγμα» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Τίθεται, συνήθως από πανεπιστημιακούς, η ανάγκη ενός επαρκούς ορισμού της έννοιας «δόγμα». Προτείνονται, ως συγγενείς έννοιες, λέξεις όπως πλαίσιο, προσανατολισμός, στρατηγική και άλλες. Και αυτές οι λέξεις, με τη σειρά τους, απαιτούν πρόσθετους ορισμούς, οδηγώντας σε έναν φαύλο κύκλο αοριστολογίας. Παρακάμπτοντας τους ορισμούς, θα αναφερθούμε εδώ σε τέσσερα γνωστά σχήματα γενικευμένων διακηρύξεων, τα οποία συνδέθηκαν με Αμερικανούς προέδρους όπως οι Μονρόε, Τρούμαν, Νίξον και Μπους (υιός).

Οικονομική κρίση και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ*

Οι βασικές αρχές της οικονομικής διακυβέρνησης της ευρωζώνης έχουν σχεδόν συμφωνηθεί. 
Εκτός από τις διαδικασίες προληπτικού ελέγχου των εθνικών προϋπολογισμών των κρατών-μελών της ευρωζώνης, προβλέπονται κυρώσεις στα κράτη-μέλη, τα οποία συστηματικά δεν τηρούν το όριο του 3% του ΑΕΠ στο έλλειμμα και το 60% του ΑΕΠ στο χρέος. Οι κυρώσεις θα είναι χρηματικές και όχι πολιτικές, όπως αρχικά είχε συζητηθεί, δεν θα υπάρχει δηλαδή απώλεια του δικαιώματος ψήφου για τα μη συμμορφούμενα κράτη-μέλη.

Διαλεκτική της διπλής ήττας

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ*

Το 1981, δηλαδή πριν την καπιταλιστική παλινόρθωση στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ο Ράσελ Τζακόμπι, αμερικανός στοχαστής, καθηγητής στην Καλιφόρνια, έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Dialectic of Defeat», Contours of Western Marxist, («Διαλεκτική της ήττας, Περιγράμματα του δυτικού μαρξισμού»). 
Στόχος του ήταν να αναδείξει τις αλήθειες που περιείχε ο λεγόμενος δυτικός μαρξισμός (και πιο συγκεκριμένα η συλλογιστική των Ρόζα Λούξεμπουργκ, Καρλ Κορς, Αντον Πάνεκουκ, Χέρμαν Γκότερ, Αμεντέο Μπορντίγκα, Αντόνιο Γκράμσι, οι στοχαστές της σχολής της Φραγκφούρτης,) ο οποίος σε σχέση με τον σοβιετικό μαρξισμό, «νικητή» και κυρίαρχο στην πράξη, ήταν ηττημένος και αποτυχημένος.

Λιτότητα, επενδύσεις και ανάπτυξη

Του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ*

Είναι γνωστό ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν δημοσιονομικές πολιτικές λιτότητας σε διαφορετικές εντάσεις και παραλλαγές, με αποκορύφωμα ίσως τη χώρα μας. 
Εχουν προφανή στόχο, χωρίς εξασφαλισμένη επιτυχία, να εξοικονομήσουν πόρους για να αποπληρώσουν τα χρέη τους και ταυτόχρονα να πείσουν τις διεθνείς αγορές για τη φερεγγυότητά τους, ώστε να τις δανείζουν με χαμηλά επιτόκια.

Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

Η βιολογικοποίηση της πολιτικής άποψης

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ*

Λάκης Λαζόπουλος
Όποιος τολμούσε τη δεκαετία του 1980 να κρίνει το ΠΑΣΟΚ εισέπραττε το παροιμιώδες «δεν δικαιούστε διά να ομιλείτε» του Κουτσόγιωργα. 
Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για το σημερινό ΠΑΣΟΚ, μόνο που το «δεν δικαιούστε...» έχει πλέον επιστημονικοποιηθεί. Δεν δικαιούμεθα να ασκούμε το δικαίωμα να εκφραζόμαστε και να πράττουμε κατ' επιλογήν, παρά μόνο αν το επιτρέπει η «φύση» μας (δηλαδή, τα γονίδιά μας).

Γιατί υπερασπίζομαι τη Δύση

Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ

Μάριο Βάργκας Λιόσα
Ο Μάριο Βάργκας Λιόσα, ο περουβιανός συγγραφέας που τιμήθηκε φέτος με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, αρθρογραφεί τακτικά στην ισπανική εφημερίδα «El Pais». Το ακόλουθο κείμενό του, που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2004 (λίγο μετά τις βομβιστικές επιθέσεις της 11ης Μαρτίου 2004 στη Μαδρίτη), είναι ένα αντιπροσωπευτικό «δείγμα γραφής»:

Σλαβόι Ζίζεκ: «Ας δράσουμε τώρα! Η αδράνεια μπορεί να είναι καταστρεπτική»

Συνέντευξη στον ΣΕΡΑΦΕΙΜ Ι. ΣΕΦΕΡΙΑΔΗ*

Σλαβόι Ζίζεκ
Ο σλοβένος φιλόσοφος - διανοητής πετά σε «ενδιαφέροντες» καιρούς το γάντι στα καθιερωμένα «πολιτικά ορθά» σχήματα της καθημερινότητας και προτείνει εναλλακτική θέαση του καπιταλισμού, της κρίσης, της Παιδείας, της Αριστεράς.

Το φάσμα του λαϊκισμού

Toυ Λουκά Tσούκαλη*

Έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις κατά των μέτρων λιτότητας σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Οργανώθηκε και μια μεγάλη διαδήλωση στις Βρυξέλλες από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα. Σίγουρα, θα ακολουθήσουν και άλλες όσο τα μέτρα περιστολής των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, από τη Βρετανία και την Ιρλανδία μέχρι την Ισπανία και την Πορτογαλία μέσω Γαλλίας (στην Ελλάδα τα νιώθουμε ήδη έντονα στο πετσί μας), μεταφράζονται σε περικοπές μισθών, συντάξεων και θέσεων εργασίας.

Πάγκαλος: Oι πολιτικοί είναι φαύλοι!

Του Χαρίδημου Κ. Τσούκα*

«Η απάντηση στην κατακραυγή των πολιτών “πώς φάγατε τα λεφτά;” είναι: “Σας διορίζαμε όλα αυτά τα χρόνια στο Δημόσιο. Τα φάγαμε όλοι μαζί σε μια πρακτική αθλιότητας, εξαγοράς και διασπάθισης του δημόσιου χρήματος”».
Θ. ΠΑΓΚΑΛΟΣ, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης

Οι ναρκισσισμοί των μικρών διαφορών αδρανοποιούν την ελληνική αριστερά

Tου Κώστα Δουζίνα

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΩ ΘΑ ΦΕΡΟΥΝ ΜΑΖΙ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΙΑΦΩΝΟΥΝ

Πριν έναν περίπου χρόνο, τον Φεβρουάριο του 2010, όταν οι ευρωπαϊκές και ντόπιες ελίτ επέβαλλαν στην Ελλάδα τα πρώτα μέτρα λιτότητας, το επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον ήταν ότι χωρίς αυτά η κρίση θα εξαπλωνόταν στην Ευρώπη, απειλώντας το ευρώ.

Το εργατικό κόστος στο στόχαστρο του μνημονίου

Της Μαρίας Καραμεσίνη*

Σύμφωνα με τις μεθοδεύσεις του γαλλο-γερμανικού άξονα και των συνοδοιπόρων του, με στόχο τη θωράκιση της ΟΝΕ και του ευρώ απέναντι στις σημερινές και μελλοντικές κρίσεις χρέους και τις εξωτερικές ανισορροπίες εντός της ευρωζώνης, το κυοφορούμενο Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, μαζί με το ενισχυμένο Σύμφωνο Σταθερότητας, θα αποτελέσουν από τον Μάρτιο το δίδυμο θεσμικό οπλοστάσιο εκπόρθησης όσων εργασιακών και κοινωνικών κεκτημένων, στα κράτη μέλη της ευρωζώνης, αντιστρατεύονται την ανάκτηση από τις ηγεμονικές μερίδες του κεφαλαίου των προ της κρίσης ευνοϊκών συνθηκών κερδοφορίας.

Κράτος και μαρξισμός στη σοσιαλδημοκρατική συζήτηση των δεκαετιών 1920 ΚΑΙ 1930 (1)

Tου Gilberto Bercovici
Mετάφραση Δημήτρης Δημούλης

Gilberto Bercovici
Ο Giacomo Marramao παρατηρεί ότι μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο σημειώθηκε μια πολιτική και θεωρητική στροφή στο μαρξισμό, ιδίως σε τμήματα συνδεδεμένα με τη γερμανική και αυστριακή σοσιαλδημοκρατία που επιχείρησαν να διαμορφώσουν μια θετική θεωρία περί κράτους.2 Η είσοδος της εργατικής τάξης στο πολιτικό σύστημα αποτέλεσε ένα ποιοτικά νέο γεγονός που αντί να επιφέρει επαναστατική τομή αύξησε τις δυνατότητες προσαρμογής και εκμοντερνισμού του πολιτικού συστήματος.

Ο τρόμος ως πολιτικό εργαλείο

Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ

Φερνάντο Σαβατέρ
Το ακόλουθο κείμενο του ισπανού φιλοσόφου Φερνάντο Σαβατέρ είναι απόσπασμα της παρέμβασής του σε Φεστιβάλ Φιλοσοφίας που έγινε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην ιταλική πόλη Καράρα.
Η τρομοκρατία δεν είναι παρά μια μορφή εκφοβισμού. Ο εκφοβισμός, με τη σειρά του, υπήρξε ένα εργαλείο πολιτικού ελέγχου σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Όποιος αποβλέπει στην εξουσία, για να επηρεάσει τις διάφορες ομάδες της κοινωνίας, οφείλει να υπόσχεται στα άτομα εκείνο που επιθυμούν ή να τα απειλεί με εκείνο το οποίο φοβούνται.

Περιβάλλον; Τώρα με την κρίση;

Του Θεοδόση Π. Τάσιου*

Η ένσταση ακούγεται εύλογη, αλλά δεν είναι. Θα προσπαθήσουμε να υποδείξουμε εδώ οτι, αντιθέτως, τώρα είναι ευκαιρία να πιάσουμε τον ταύρο απ΄ τα κέρατά μας. Οι έμμονες πλημμύρες στην Κεντρική Ευρώπη κι οι έμμονες πυρκαγιές στην Νότια Ευρώπη (στατιστικώς προβλεπόμενες απ΄ τα μαθηματικά προσομοιώματα της κλιματικής αλλαγής) δοκιμάζουν ήδη τα όρια των τοπικών Οικονομιών. Ενώ οι πλημμύρες του Πακιστάν είναι μια οικονομική πρόκληση σε παγκόσμια κλίμακα.

Ο ελεύθερος χρόνος στην εποχή της κρίσης

Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ*

Η μεγαλύτερη ίσως κατάκτηση των εργαζομένων στις ευρωπαϊκές κοινωνίες ήταν η μείωση του εργάσιμου χρόνου και το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο που, στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, σηματοδότησαν μια πραγματική πολιτισμική επανάσταση. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας η υλική και συμβολική κυριαρχία της αμειβόμενης εργασίας κλονίστηκε ουσιωδώς στη σκέψη και την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων εργαζομένων.

Διανοούμενοι κέρβεροι της εξουσίας

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ*

Η ευκολία με την οποία πρώην αριστεροί διανοούμενοι υποστηρίζουν ξεδιάντροπα την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, ή έστω αναζητούν τη διέξοδο από αυτήν σε έναν πιο ανθρώπινο καπιταλισμό είναι εντυπωσιακή. 
Δίχως αιδώ καμιά και δίχως ουδέποτε κανείς από αυτούς να νιώσει την ανάγκη να δώσει μια δημόσια ερμηνεία για την αλλαγή της στάσης ζωής του και της ιδεολογικής του ρότας, με τη μεγαλύτερη των ευκολιών μετατράπηκαν από πολέμιοι του συστήματος σε ένθερμους υποστηριχτές του.

Το νόημα της αντίστασης

Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ

Norberto Bobbio
Ο ένας μετά τον άλλον φεύγουν από τη ζωή οι τελευταίοι εκπρόσωποι της γενιάς που έζησε τα δραματικά γεγονότα της δεκαετίας του 1940, τον πόλεμο, την Κατοχή, την Αντίσταση, την εμπειρία του αντιφασισμού. Στις νεότερες γενιές, που βρίσκονται αντιμέτωπες με πολύ διαφορετικά προβλήματα, η παλιά αντιπαράθεση φασισμού και αντιφασισμού φαίνεται σαν μια πολύ μακρινή υπόθεση.

Αριστερά και ενσωμάτωση

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ*

Περνώντας τις διακοπές μου ένα αρκετά μεγάλο διάστημα κοντά σ' ένα επαρχιώτικο χωριό, επιβεβαίωσα αυτό που μου λέει χρόνια τώρα ο φίλος μου ο Λάζαρος, που εδώ και καιρό ζει μόνιμα πια στο χωριό του, ότι δηλαδή για τον κόσμο εκεί, πέρα βρέχει περί όσων μας απασχολούν εμάς τους αριστερούς των μεγάλων πόλεων, και βεβαίως πέρα βρέχει όχι μόνον για την όποια θεωρητική αναζήτηση, αλλά ακόμη και για μια στοιχειώδη πολιτική συζήτηση που να ξεπερνάει την ποδοσφαιρικού τύπου αντιπαράθεση ανάμεσα στους λιγοστούς πια οπαδούς των διαφόρων κομμάτων.

Οικονομική κρίση και επένδυση στη γνώση

Του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ*

Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία γρήγορα εξελίχθηκε σε μείωση της ζήτησης και της παραγωγής, προκάλεσε σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., και πολύ περισσότερο στη χώρα μας, μείωση των δημόσιων εσόδων, η οποία χωρίς ανάλογη μείωση των δημόσιων δαπανών είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του χρέους.

Απέτυχε η πολυπολιτισμικίτητα; - Οι εστίες του πολιτικού κακού

Του Γεράσιμου Βώκου*

Το 1874 ο Νίτσε αναρωτιόταν πόση άραγε απέχθεια θα ένιωθαν οι μελλοντικές γενιές, όταν θα ασχολούνταν με το κληροδότημα μιας περιόδου όπου δεν κυβερνούσαν ζωντανοί άνθρωποι, αλλά ομοιώματα ανθρώπων, ερμηνευτών της κοινής γνώμης. «Ισως γι΄ αυτό» συμπέραινε «ο αιώνας μας θα θεωρηθεί από μια μελλοντική εποχή η πιο σκοτεινή και άγνωστη εποχή, επειδή είναι η πιο απάνθρωπη εποχή». Προφανώς, για μας που ζούμε στο μέλλον που είχε προβλέψει, ο Νίτσε είχε άδικο: η εποχή μας είναι ακόμη πιο μαύρη, ακόμη πιο απάνθρωπη και ακόμη πιο άγνωστη.

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Απέτυχε η πολυπολιτισμικίτητα; - Περισσότερη ελευθερία, λιγότερη ανισότητα

Του Αντώνη Λιάκου*

Πρέπει να υπερβούμε την πολυπολιτισμικότη- τα, αλλά είναι μύθος ότι απέτυχε. Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες που δέχτηκαν μετανάστες, και μάλιστα μετανάστες από την Τουρκία και τις άλλες ισλαμικές χώρες, ο προσεκτικός παρατηρητής θα διαπιστώσει ότι αυξάνονται όχι μόνο οι φοιτητές και οι φοιτήτριες στα πανεπιστήμια, αλλά επίσης ερευνητές και καθηγητές που προέρχονται από αυτές τις μεταναστευτικές κοινότητες.

Απέτυχε η πολυπολιτισμικίτητα; - Γκέτο, περιχαράκωση ή συνύπαρξη

Του Νίκου Μουζέλη*

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η παγκόσμια κρίση εντείνει την αντιπαράθεση μεταξύ γηγενών και μεταναστευτικών ομάδων σε πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες. Ο μετανάστης, κυρίως στο φαντασιακό των λαϊκών στρωμάτων αλλά όχι μόνο, γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος. Ευθύνεται για την υψηλή ανεργία, για την επιδείνωση των υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους, για την άνοδο της εγκληματικότητας κτλ.

Το ψευτοδίλημμα της ανάπτυξης

Tης Mιράντας Ξαφά*

Στο παρά πέντε των δημοτικών εκλογών, η στάση της αντιπολίτευσης και η διακαναλική συνέντευξη του πρωθυπουργού έχουν δώσει έντονα πολιτικό χαρακτήρα στις επερχόμενες εκλογές, που έχουν μετατραπεί σε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανταγωνίζονται για το ποιος είναι ο πιο γνήσιος εκφραστής της αντι-μνημονιακής πολιτικής. Ισχυρίζονται ότι «οι πολιτικές του Μνημονίου βαθαίνουν την ύφεση», λες και μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς δημοσιονομική εξυγίανση. Mόνο οι χώρες που έχουν επιβάλει δημοσιονομική πειθαρχία και έχουν ολοκληρώσει τις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται για να είναι ανταγωνιστικές, βαδίζουν σταθερά στον δρόμο της ανάπτυξης.

Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2011

Μνημόνιο και "αντιμνημόνιο"

Toυ Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Εννέα μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, όλες οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν, με τον πιο πανηγυρικό τρόπο, ότι αυτή η σύμβαση εξουδετερώνει, αντί να αυξάνει τις πιθανότητες «σωτηρίας» της χώρας, την καθιστά για την ακρίβεια απίθανη. Το μνημόνιο, πέραν του ότι υπονομεύει βάναυσα τον πυρήνα της εθνικής ανεξαρτησίας και λαϊκής κυριαρχίας και ακρωτηριάζει την ελληνική κοινωνία, δεν βγαίνει. Δηλαδή οδηγεί σε αύξηση του χρέους και βέβαιη αδυναμία αποπληρωμής, την χρεωκοπία δηλαδή που, θεωρητικά, υπόσχεται ότι θα αποφύγει. Το κάνει μάλιστα καταστρέφοντας την ελληνική οικονομία, κοινωνία και εθνική ανεξαρτησία.

Πολιτική Οικονομία της Αρπαγής

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Οι πιστωτές δεν αποβλέπουν πλέον στη διατήρηση εμπορικών πλεονασμάτων ή την πλήρη αποπληρωμή των δανείων, αλλά στην εξαγορά των εμπράγματων εγγυήσεων των δανείων, αντί πινακίου φακής «σε συνθήκες εθνικής καταστροφής».

Πώς θα βγούμε από την κρίση

Του Νίκου Χριστοδουλάκη*

Η ελληνική οικονομία απειλείται σήμερα από έναν παράγοντα που έχει αβάσιμα υπερτιμηθεί και από έναν άλλον που έχει αλόγιστα υποτιμηθεί. Ο υπερτιμημένος παράγων είναι ο κίνδυνος μη εξόφλησης του χρέους, πράγμα που τροφοδοτεί κάθε λογής σενάρια πτώχευσης, εξόδου από το ευρώ και χρεοκοπίας.

Πραγματικότητα και θεατρινισμοί

Της Μιράντας Ξαφά*

Η θύελλα που ακολούθησε τη συνέντευξη Τύπου της τρόικας την περασμένη εβδομάδα είναι ενδεικτική της ανικανότητας του πολιτικού συστήματος να οδηγήσει την Ελλάδα στην έξοδο από την κρίση. Αφήνοντας την τρόικα να ανακοινώσει τον στόχο των εσόδων 50 δισ. ευρώ που η ίδια αποφάσισε, η κυβέρνησε κράτησε απόσταση από μέτρα που μπορεί να εκληφθούν ως «νεοφιλελεύθερα», επιρρίπτοντας εν συνεχεία ευθύνη στην τρόικα.

Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση

Tου Θεοδωρου Kουλουμπη*

Παρακολουθώντας τις κοσμογονικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών στην Αίγυπτο και την Τυνησία και κρίνοντας από το εκρηκτικό μείγμα που λέγεται Μέση Ανατολή, σκέφτομαι πόσο τυχερή ήταν η Ελλάδα που κάτω από τη συνετή ηγεσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή επέλεξε τον δρόμο της Ευρώπης μετά την πτώση της δικτατορίας, το 1974. Εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, η σημερινή Ελλάδα, που αντιμετωπίζει μια γιγάντια οικονομική κρίση, θα ήταν ακόμη ένα υποψήφιο «ντόμινο» μιας διαδικασίας ανατροπής μεσογειακών καθεστώτων. Αλλά πώς δικαιολογείται αυτή η τόσο απαισιόδοξη υπόθεση εργασίας;

Κι όμως, υπάρχουν άμεσες λύσεις ανάπτυξης

Του ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ*

Μια πρώτη συμβουλή που είχε δοθεί στην κυβέρνηση ήταν ότι έπρεπε να οργανώσει ορισμένες ειδικές πολιτικές περιφερειακής και κλαδικής ανάπτυξης. 
Ότι δεν έπρεπε να εξαντληθεί στα δημοσιονομικά. Δυστυχώς, παγιδευμένη στα νεοφιλελεύθερα σχήματα σύμφωνα με τα οποία όλα τα κόβει και τα ράβει η αγορά, δεν έλαβε τέτοιου είδους μέτρα. Ακόμα και αυτή η μεταρρύθμιση για τον «Καποδίστρια» δεν συνδέθηκε με μια αναπτυξιακή πολιτική για τις περιφέρειες και τη διασφάλιση της παραγωγικής ειδίκευσής τους.

Μετανάστες: Ανιχνεύοντας λύσεις

Του Απόστολου Δεδουσόπουλου

Ένα εξαιρετικά επίκαιρο κείμενο για την μετανάστευση

Δεν νομίζω ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να καταλάβουμε ότι το πρόβλημα των μεταναστών έχει γίνει ένα σημαντικό, κρίσιμο, πρόβλημα για την ελληνική κοινωνία. Και έχει αποκτήσει αυτήν την κρισιμότητα γιατί, και με ευθύνη της αριστεράς, έχει αποτελέσει την αιχμή του δόρατος όλων εκείνων των δυνάμεων που επιχειρούν τον κοινωνικό έλεγχο μέσω των κρατικών κατασταλτικών μηχανισμών.

Καπιταλισμός και απoανάπτυξη: Το θεώρημα του αδύνατου

Του Τζον Μπέλαμι Φόστερ

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του ευρωπαϊκού προγράμματος αποανάπτυξης, «η έννοια της αποανάπτυξης είναι σύμφυτη με την ιδέα μιας οικειοθελούς μείωσης του μεγέθους της οικονομίας που υποδηλώνει μια μείωση του ΑΕΠ».

Για την πολιτική ανυπακοή

Του Ετιέν Μπαλιμπάρ  

Η έκκληση προς την πολιτική ανυπακοή, πάντα θεμελιωμένη σε μία ατομική απόφαση δεν παραμένει μία μεμονωμένη έκφραση, αλλά θέτει τη δυνατότητα μίας συλλογικής δράσης και μίας μεταβολής της πορείας των πραγμάτων.
Πολιτική ανυπακοή και όχι ιδιωτική, όπως θα μπορούσε να καταστήσει πιστευτό μία επιπόλαιη μεταγραφή της αντίστοιχης αγγλικής έκφρασης: civil disobedience. Δεν πρόκειται μόνο για άτομα που συνειδητά θα εναντιωνόταν στην εξουσία.

Δεν υπάρχει επανάσταση δίχως ρίσκο

Της Ελιζαμπέτ Ρουντινέσκο

Τέρμα στον εκβιασμό του Τρόμου

«Όταν ένα έθνος εξαναγκάζεται να προσφύγει στο δίκαιο της επανάστασης», διατεινόταν ο Ροβεσπιέρος, «επιστρέφει στην φυσική κατάσταση ενώπιον του τυράννου. Πως θα μπορούσε εν προκειμένω να επικαλεστεί το κοινωνικό συμβόλαιο; Το εκμηδένισε. (…) Οι λαοί δεν κρίνουν όπως στις αίθουσες των δικαστηρίων, δεν εκδίδουν ποινές και βουλεύματα. Εξαπολύουν κεραυνούς».

Μη φοβάσαι!

Κείμενο, συνέντευξη Αφροδίτη Πολίτη

Ο φόβος ως πολιτικό εργαλείο και πώς θα τον αχρηστέψουμε
ΜΕ ΤΟΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗ COREY ROBIN

Corey Robin
Συλλογικά και ατομικά όλοι κάτι φοβόμαστε: τη χρεοκοπία, την απόλυση, την κατάρρευση του ευρώ, τους ιούς, τους χωρισμούς, μήπως πέσει ο ουρανός στα κεφάλια μας. Κι όμως, ο αμερικανός καθηγητής Κόρεϊ Ρόμπιν με το βιβλίο του «Φόβος: Η ιστορία μιας πολιτικής ιδέας» αποκαλύπτει ότι ο φόβος είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο πολιτικής χειραγώγησης.

Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Οι αγορές και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη

Του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ*

Με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές εμφανίζονται περισσότερο «ανήσυχες» και ικανές να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στις χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης. Όσοι δεν είναι ειδικοί στην οικονομία δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί οι χώρες αυτές έχουν περιέλθει σε τόσο δύσκολη κατάσταση.

Ψάξτε πώς φούσκωσε το χρέος σας και διαγράψτε το

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ

ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΜΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΕΙ 
ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΜΕ Ο ΜΑΪΚΛ ΛΙΜΠΟΒΙΤΣ

ΜΑΪΚΛ ΛΙΜΠΟΒΙΤΣ
«Πιστεύω πως η απάντηση είναι η διαγραφή του χρέους· αλλά το άνοιγμα των βιβλίων είναι μία καλή αρχή!», δηλώνει στην «Ε», ο Καναδός μαρξιστής οικονομολόγος Μάικλ Λίμποβιτς και σύμβουλος, μεταξύ άλλων, της κυβέρνησης Τσάβες στη Βενεζουέλα, απαντώντας σε ερώτηση σχετική με την κρίση χρέους στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

«Μεταφορά του ρίσκου και του κόστους στο κοινό… αυτό είναι καπιταλισμός»

Συνέντευξη στον Σπύρο Ζουμπούλη 
και Ηλία Μαρμαρά

Συνέντευξη του Νόαμ Τσόμσκυ 

Noam Chomsky
Κοντέινερ: Οι Hardt και Negri επισημαίνουν στην «Αυτοκρατορία» την παρακμή της κυριαρχίας των εθνών-κρατών, κι επομένως του καπιταλισμού. Η νέας μορφής ηγεμονία συνιστά μια Αυτοκρατορία που αποτελείται από εθνικούς και υπερεθνικούς οργανισμούς ενωμένους κάτω από μία και μόνη λογική επιβολής. Συγκροτείται από μία μοναρχία (US, G8, NATO, ΔΝΤ, ΠΟΕ), μία ολιγαρχία (πολυεθνικές εταιρείες) και μία δημοκρατία (ΜΚΟ και ΟΗΕ).

Φορολογείστε τους πλούσιους

Του Richard D. Wolff*

Πού βρίσκεται η ακριβοθώρητη ανάκαμψη; Οι τράπεζες, λένε ορισμένοι, έχουν ανακάμψει. Παρ΄ όλα αυτά, οι ίδιες παραμένουν εξαρτημένες από την Ουάσιγκτον, δεν εγκρίνουν τα δάνεια τα οποία είναι απαραίτητα για μια γενική ανάκαμψη και αρκετές μεσαίου ή μικρού μεγέθους τράπεζες εξακολουθούν να βρίσκονται υπό κατάρρευση. Η αγορά αποθέματος δεν δείχνει να ανακάμπτει.

Τελικά με ποιους είσαι;

Από τον ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΗ

Τι θα γινόταν άραγε αν σκεφτόμασταν αλλιώς και βαδίζαμε αντίστροφα από αυτή την πορεία που μας χαράζουν οι διάφοροι μονοδρομικοί και μονομανείς πολιτικοί; 
ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΟΤΑΝ π.χ. αν, αντί να μειώσουμε τους μισθούς και τις συντάξεις, λιγοστεύαμε στο ήμισυ τους βουλευτές, αντί να αυξάνουμε την τιμή των ειδών πρώτης ανάγκης, απαγορεύαμε στους πολιτικούς και παρακοιμώμενους να ταξιδεύουν σαν μεγιστάνες και να πηγαινοέρχονται στις δεξιώσεις σαν ξιπασμένοι νεόπλουτοι; Αν τα μισά των κερδών των δημόσιων επιχειρήσεων διανέμονταν στους μη έχοντες;

Ανομία: Για την πολιτική και δημοκρατική ανυπακοή

Του Κώστα Δουζίνα*

Ο υπουργός Μεταφορών Δημήτρης Ρέππας δήλωσε σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη Κυριακή: «Δεν πρόκειται να αφήσουμε τη χώρα εκτεθειμένη στον κίνδυνο της διεθνούς ανυποληψίας και της περιθωριοποίησης, γιατί εκεί οδηγείται μια χώρα με ταυτότητα ανομίας.
Προέχει η απαξίωση της κοινωνικής αντίληψης του τζαμπατζή και η πολιτική κατάρρευση του ψευδοομοιώματος προοδευτισμού που κάποιοι προβάλλουν» (Η Καθημερινή, 6.2.2011).

Η παρούσα γεωγραφική - οικονομική κρίση, τα προβλήματα της «παγκοσμιο-τοπικοποίησης» και οι εναλλακτικές στρατηγικές της Αριστεράς

Τη συνέντευξη πήραν και μετέφρασαν 
ο Χάρης Κωνσταντάτος και η Δήμητρα Σιατίτσα

Έρικ Σβεϊνχντάου
Είναι προφανές ότι οι πολιτικοί μηχανισμοί μέσω των οποίων οι ελίτ προσπαθούν να μετριάσουν για τις ίδιες τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης που δημιούργησαν, ρίχνουν το βάρος στους φτωχούς και αδύναμους, που πλήττονται δυσανάλογα από την κρίση.
Ο Έρικ Σβεϊνχντάου (Erik Swyngedouw) είναι καθηγητής Γεωγραφίας στη Σχολή Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ. Επικεντρώνεται στο ζήτημα της πολιτικής οικονομίας και των χωρικών αναδιαρθρώσεων του σύγχρονου καπιταλισμού, με δεκάδες εργασίες για την οικονομική παγκοσμιοποίηση, την περιφερειακή ανάπτυξη, την αστικοποίηση.

Και οι ιστοσελίδες μένουν...

Του Παντελή Μπουκάλα

«Τα γραπτά μένουν». Έτσι λέγαμε τον καιρό των εφημερίδων, όταν συλλαμβάναμε τους πολιτικούς ασυνεπείς, κραυγαλέα ψευδόμενους, επαγγελματικά διχασμένους ανάμεσα στον προεκλογικό εαυτό τους και τον μετεκλογικό. Και επισείαμε τα γραπτά τεκμήρια με την ψευδαίσθηση ότι θα τους προκαλέσουμε τύψεις, θα τους υποχρεώσουμε να αναθεωρήσουν τη στάση τους.

Γιατί φοβούνται το αραβικό επαναστατικό πνεύμα;

Του Σλάβοϊ Ζίζεκ

Οι αντιδράσεις της φιλελεύθερης Δύσης στις εξεγέρσεις της Αιγύπτου  και της Τυνησίας δείχνουν συχνά υποκρισία και κυνισμό.
Αυτό που δεν μπορεί παρά να χτυπά στο μάτι στις εξεγέρσεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο είναι η αισθητή απουσία του μουσουλμανικού φονταμενταλισμού. Στην καλύτερη κοσμική δημοκρατική παράδοση, οι άνθρωποι απλά εξεγέρθηκαν απέναντι σε ένα καταπιεστικό καθεστώς, τη διαφθορά του και τη φτώχεια, και ζήτησαν ελευθερία και ελπίδα για την οικονομία.

Ιστορία και εθνικός τραγέλαφος

Της Πόπης ∆ιαµαντάκου

Ο πόλεµος που έχει ξεσπάσει µε αφορµή τη σειρά «1821», για την προστασία µιας και µόνης εθνολαγνικής ερµηνείας της Ιστορίας, αναδεικνύει τη σύγχυση και τη φαιδρότητα µεθόδων και επιχειρηµάτων.

Το Δικαστήριο και η νέα «εθνικοφροσύνη»

Του Παύλου Ελευθεριάδη*

Η απόφαση του Δ’ τμήματος του ΣτΕ που κηρύσσει αντισυνταγματικό τον νόμο του 2010 για την ιθαγένεια έχει εντελώς περίεργη νομική θεμελίωση. Η βασική λογική της είναι ότι η κυριότερη έννοια του Συντάγματος είναι το «έθνος», και μάλιστα το «φυλετικό έθνος», αυτό που προκύπτει από την φυσική συγγένεια.

Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011

Εν τέλει: η ανεξαρτησία φοβίζει, όχι το Ισλάμ

Του Νόαμ Τσόμσκι*

Ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, μαζί με το Ισραήλ, είναι επί πολύ καιρό ο πιο ισχυρός, ο πιο αποφασιστικός υποστηρικτής του Μουμπάρακ. Η υπόθεση αυτή θα πρέπει να μας θυμίζει κάτι. Ο κλασικός σχολιασμός είναι, βεβαίως, ότι αγαπάμε τη δημοκρατία, αλλά για πραγματιστικούς λόγους πρέπει κάποιες φορές, απρόθυμα, να είμαστε αντίθετοι στην εφαρμογή της, στην προκειμένη περίπτωση της Αιγύπτου εξαιτίας της απειλής του ριζοσπαστικού Ισλάμ, των Αδελφών Μουσουλμάνων.