Γερµανική παραγγελιά

Του Λούκα ΤΣΟYΚΑΛΗ*

Πώς αποφάσισε η Γερµανία να κάνει τη στροφή και πού θα καταλήξει η πρότασή της µε τη Γαλλία; Θα οδηγηθούµε τελικά σε µια λύση οικονοµική ολοκλήρωσης; 
Βρισκόµαστε αρκετά κοντά σε µια συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτικήγια την αντιµετώπιση τηςκρίσης πουξεκίνησε από την Ελλάδα και γρήγορα µετατράπηκε σε κρίσηδανεισµού των ευάλωτωνχωρών της ευρωζώνης – µια κρίση τουευρώ κυρίως για όσους δεν πήραν ποτέ στα σοβαρά τηνπολιτική επένδυση πουείχαν κάνειοι Ευρωπαίοι στο κοινό τους νόµισµα.

Είναι αλήθεια ότι η κρίση βρήκε τους Ευρωπαίους απροετοίµαστους: συνεχώς δύοβήµατα πίσωαπό τις εξελίξεις στις αγορέςκαι µε έκδηλη αµηχανία για το τι πρόκειται ναεπακολουθήσει. Κόστισε ακριβά αυτό µέχρι σήµερα, αλλά η πολιτική, ιδιαίτερα στις δηµοκρατίες, έχει τους δικούς της ρυθµούς. Πρόσφατα, τα πράγµατα άρχισαννα αλλάζουν, κυρίως όταν η πολιτική ηγεσία της ισχυρότερης καιµεγαλύτερης οικονοµίας, δηλαδήτης Γερµανίας, πείστηκε ότι µε ηµίµετρα η κρίση θα συνέχιζε να βαθαίνει θέτοντας σε κίνδυνοτο ευρώ και το οικονοµικό µέλλον της Ευρώπης. Τώρα, χρειάζεται ναπείσει και την κοινή γνώµη στη χώρα της σε µια δύσκολη συγκυρία. Η κυβέρνηση συνασπισµού δεν είναι ενωµένη και αντιµετωπίζει έξι έως επτά τοπικές εκλογές τους επόµενους µήνες. Πολλές από τις νέες προτάσεις προέρχονται απότο Βερολίνο, απευθύνονται πρώτα στους. Γάλλους, µεταλλάσσονται ελαφρώς και στησυνέχεια κατατίθενται στο τραπέζι των ευρωπαϊκών διαπραγµατεύσεων. Και τότε, τα περιθώρια είναι µάλλον στενά. Σίγουρα υπάρχει µιαδόση αλαζονείας. Αυτός πουπληρώνει δίνει και τις παραγγελιέςστην ορχήστρα, για να το καταλάβουν και οι φιλόµουσοι! Στις προτάσεις περιλαµβάνονται η επιµήκυνση του χρέους για την Ελλάδα και την Ιρλανδία (αύριο ίσως και για την Πορτογαλία), ηµείωση των επιτοκίων δανεισµού, ηενίσχυση του ευρωπαϊκού µηχανισµού στήριξης µεπερισσότερακεφάλαια και διευρυµένες αρµοδιότητες, όπως η αγορά κρατικών οµολόγωνπου ήδη θα έχουν υποστεί στην πράξη το λεγόµενο κούρεµα, σε συνδυασµό µε την άντληση νέων κεφαλαίων και την αναδιάρθρωση τωνευρωπαϊκών τραπεζών. Με προϋποθέσεις όµως: ζητείται πολιτική συµφωνία σε µια ευρεία γκάµα οικονοµικών θεµάτων που θα µειώνειτον κίνδυνο να υπάρξει παρόµοια κρίση στο µέλλον. Σύµφωνο για την ανταγωνιστικότητα το ονοµάζουν οι Γερµανοί.

Aν γίνουν πολλά από αυτά, το ευρώκαι η Ευρώπη θαέχουν µπει σε µια νέα φάση ολοκλήρωσης. Με διαφορετικές εσωτερικές ισορροπίες, µε την απόσταση µεταξύ των εντός και των εκτός ευρωζώνης να µεγαλώνει, ενώ το κέντρο βάρους µετατοπίζεται πιο κοντά στο Βερολίνο από τις Βρυξέλλες. Πόσο θα διαρκέσει αυτή η φάση κανένας δεν το ξέρει. Οσο για µας, θα πρέπει µε κάθε θυσία να µην βρεθούµε απέξω. Είναι η τελευταία ευκαιρία. Αν τη χάσουµε, επιστρέφουµε ολοταχώς µερικές δεκαετίες πίσω στα Βαλκάνια. Αυτό είναι άλλωστε,µε απλά λόγια, το διακύβευµα, ας µην κοροϊδευόµαστε.

*Ο Λουκάς Τσούκαλης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ
Δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ 5/02/2011